Stamboek
Voor iedere schapensoort bestaat er een rasstandaard. Een stamboek bewaart deze standaard door rammen, ooien en lammeren te registreren en te beoordelen. Kweken op basis van de standaard zorgt voor het voortbestaan en de kwaliteit van een ras.
Onder het toezicht van de Vlaamse overheid worden in Vlaanderen de afstammingen van schapenrassen bijgehouden door de vzw. Kleine Herkauwer Vlaanderen (KHV). Ook de stamboekregistratie van het Wiltshire Horn schaap wordt beheerd door de KHV. Wil je meer weten over KHV en zijn werking: https://www.khv.be
Binnen KHV is voor ieder ras een rassencommissie samengesteld met de bedoeling tot verbetering van het betreffende ras te komen. De rassencommissie waakt over het behoud van de rasstandaard en bepaalt de selectie- en fokdoelstellingen voor de volgende jaren.
Het Wiltshire Horn fokdoel gaat uit van volgende streefdoelen:
- een volwassen ooi werpt en zoogt gemiddeld 2 lammeren per jaar
- snelle groei van de lammeren met goede voederconversie
- ooien met goede moedereigenschappen, hoge melkgift en weinig uierproblemen
- aflammeren zonder hulp
- genetische vooruitgang boeken door strenge selectie ouderdieren
- een gemiddelde worpgrootte van 1.5 voor jaarlingooien
- streven naar een hoog slachtpercentage en optimale karkasstructuur
- registratie van schofthoogte, lengte en borstdiepte bij stamboekopname
- streefmaten voor volwassen ooien zijn respectievelijk 75, 88 en 38 cm
- streefmaten voor volwassen rammen: 76 cm schofth. 90 cm lengte en borstdiepte 42 cm
- stamboekfokkerij is ook exterieurfokkerij (aankeuring en keuring)
- gezondheid van de fokdieren is belangrijk. Geen zoötechnische gebreken en sterk beenwerk
- vermijden van te hoge inteeltgraad
Waarom aan stamboekwerking doen ?
Een stamboekdocument biedt de garantie dat het dier beantwoord aan de eigenschapen van het ras. Het bewijs van afstamming verhoogt de verhandelbaarheid van het schaap en uw reputatie en geloofwaardigheid als fokker.
En gezien we een klein ras zijn in Vlaanderen is het ook van het grootste belang dat de afstammingen nauwkeurig bijgehouden worden, zo niet zou men ongewild aan inteelt kunnen doen. Voor het behoud van een ras is het van belang dat de inteelttoename beperkt blijft. Een forse toename van inteelt zal lijden tot meer afwijkingen, kleinere dieren, een kortere levensduur en lagere vruchtbaarheid.
Als lid van KHV heeft men toegang tot de algemene databank. Hierdoor kan men de afstammingen van de schapen van zichzelf maar ook van collega's nakijken en zien of sommige van de dieren te gebruiken zijn in de eigen fokkerij. De databank bevat ook een tool "rammenadvies/inteelt" welke het verwantschapspercentage tussen ooien en ram berekent.
Het ook van belang om met de juiste dieren te fokken. Behalve een goede gezondheid en geen afwijkingen, is het ook belangrijk dat de dieren de juiste Wiltshire Horn eigenschappen hebben. Kennis van de ooi en kennis van de gekozen ram is daarbij belangrijk. De keuringsbalk welk na de keuring door de stamboekkeurders wordt opgesteld kan U daarbij behulpzaam zijn.
Jaarlijks worden de lammeren aan huis door een keurmeester "aangekeurd". Dieren zonder zoötechnische gebreken worden daarbij tot de stamboekfokkerij toegelaten. Op de leeftijd van één jaar volgt een lineaire keuring waarna de schapen kunnen promoveren naar de hoofdsectie van het stamboek.
In het stamboek wordt er ook gestreefd naar dieren welke ongevoelig zijn voor scrapie; een ziekte aan het centraal zenuwstelsel. Deze gevoeligheid is erfelijk bepaald. Vier genotyperingen zijn van belang VRQ, ARQ, AHQ en ARR. Een schaap met genotype VRQ/VRQ is het meest gevoelig voor scrapie, een schaap met genotype ARR/ARR is het ongevoeligst. Door te fokken met scrapie-resistente koppels is er zekerheid op scrapie-resistente nakomelingen.
Door de dieren in te schrijven in het stamboek en KHV lid te worden krijgt men ook de mogelijkheid om deel te nemen aan officiële tentoonstellingen en prijskampen.